Po zamieszaniu z planowaniem przyszłości 180 – letniego daktylowca rosnącego w Palmiarni, dla Parku Oliwskiego mają nadejść dobre czasy. O tym co będzie się w nim zmieniać decydować mają specjaliści i mieszkańcy. W czwartek odbyło się spotkanie rozpoczynające prace Rady Programowej Parku Oliwskiego.

Za ten przełom Oliwa może dziękować Andrzejowi Bojanowskiemu, zastępcy prezydenta Gdańska. To on, na początku listopada ubiegłego roku, rozważał palmiarnię bez obecnej palmy, hotel w Pałacu Opatów oraz dopuszczenie do parku prywatnych inwestorów. To wywołało gwałtowne sprzeciwy Rady Oliwy i burzę wśród mieszkańców Gdańska oraz specjalistów z zakresu historii i biologii.

Po kilku spotkaniach z Radą Dzielnicy i specjalistami, miasto znalazło pieniądze na przebudowę Palmiarni i remont „Grot Szeptów”. Obecnie trwa przygotowanie dokumentacji, prace budowlane maja być zakończone do końca 2017 roku. Natomiast do połowy lipca tego roku maja być gotowe parkowe mostki nad przepustami.

Jednak to dopiero początek. W Wieloletnim Planie Przedsięwzięć Inwestycyjnych Gdańśka  na lata 2016 – 2023 na zadanie „Rewaloryzacja Parku Oliwskiego” zaplanowano jako środki własne kwotę do 28 mln zł, w tym koszt przebudowy Palmiarni. Łączny koszt rewaloryzacji może jednak wynieść ok. 56 mln zł. Brakujących pieniędzy miasto będzie poszukiwać z innych źródeł, m.in. z dotacji unijnych lub z Partnerstwa Publiczno-Prywatnego, o którym wciąż się myśli.

Wytyczne na przyszłość

19 maja w Pałacu Opatów odbyło się pierwsze spotkanie Rady Programowej Parku Oliwskiego, którą  powołał prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza. – Przygotowujemy się do rewaloryzacji kolejnego, po Trakcie Królewskim, unikatowego miejsca w Gdańsku – mówi Adamowicz. – W ostatnim czasie powstały dwie piękne, nowe części parku. Teraz czas na rewaloryzację starszej części obiektu. Zmiany są potrzebne, także w takiej – historycznej przestrzeni. Decyzje o kształcie projektu przemian miejsca z tak bogatą historią i o takiej randze wymagają jednak dogłębnego przemyślenia i dyskusji. Dlatego też – podobnie jak miało to miejsce z przebudową Traktu Królewskiego – powołana została Rada Programowa Parku Oliwskiego. Rada opracować ma wytyczne do rewaloryzacji parku oraz wypracować model organizacyjny tego niezwykłego i jedynego w swoim rodzaju obiektu. Do uczestnictwa w niej zaprosiliśmy ekspertów różnych specjalizacji, przedstawicieli mieszkańców i jednostek miejskich.

Według niezbyt dokładnych danych, Park Oliwski odwiedza rocznie od 500 tysięcy do miliona osób.

Inauguracja prac Rady Programowej  Parku Oliwskiego w Sali Muzycznej Pałacu Opatów w Oliwie

Podczas inauguracyjnego spotkania prelegenci opisywali m.in.: historie parku oraz to jak powinien on wyglądać. Dość ponury obraz malował się z prezentacji Ewy Melzackiej z Zarządu Dróg i Zieleni. Rocznie na cały Park Oliwski wydawane jest zaledwie  około miliona złotych, z czego prawie jedna trzecia idzie na ogrzewanie Palmiarni. Na wszystko brakuje pieniędzy a sytuacji nie ułatwiają wandale, którzy niszczą zieleń i małą architekturę. Przy takich okolicznościach, tylko dzięki poświęceniu pracowników zajmujących się codziennym utrzymaniem ogrodu, możemy cieszyć się jeszcze pięknem Parku Oliwskiego.

Wedle wstępnych założeń, Rada Programowa ma wypracować powyższe wytyczne w ciągu ok. 6. spotkań. Cześć z nich ma mieć charakter otwarty.

Park Zebrań Ludowych ?

Można odnieść wrażenie, że Park Oliwski staje się w ostatnich latach Parkiem Zebrań Ludowych w nawiązaniu do funkcji Placu Zebrań Ludowych w Gdańsku. Organizacja wielodniowych imprez masowych (koncerty Mozarta, pokazy fontann) całkowicie ingeruje w podstawowe cele istnienia Parku i niszczy jego tkankę roślinną.

Na spotkanie do Pałacu Opatów przybyli również licznie mieszkańcy Oliwy. Ich oczekiwaniem jest by Park Oliwski pozostał taki jaki jest, wymaga on tylko remontów i inwestycji nawiązujących do chlubnej przeszłości. Park powinien służyć podstawowym celom do których został stworzony (wypoczynek i kontakt z przyrodą). Jest  oczekiwanie by Park był nadal miejscem relaksujących spacerów niezmąconych handlem, wolnym od reklam i promocji oraz knajpianego gwaru.

Mieszkańcy wyrażają publicznie duże obawy w stosunku do pomysłów Partnerstwa Publiczno –  Prywatnego na terenie Parku, mając w pamięci wykupienie terenów wokół Parku przez jedną z firm deweloperskich, co bezpowrotnie uniemożliwiło dalszą rozbudowę Parku.

Należy dążyć do tego by zamiast wprowadzać nowe usługi do Parku, tworzyć je w zabudowaniach wokół, co pozwoli zrewitalizować najbliższą okolicę i zmienić jej charakter (puste lokale).

Z pewnością trzeba również wzmocnić ochronę parku (Strażnik Parku, monitoring) na co dzień i w czasie imprez masowych. To jest ważne dla bezpieczeństwa zwiedzających ale również dla samej tkanki Parku, która jest dewastowana.

Trzeba pamiętać, że Park pełni również funkcje komunikacyjną –  jest najkrótszą drogą dla mieszkańców okolic ul. Tatrzańskiej i Czyżewskiego do komunikacji tramwajowej.

Na 90 lat przyłączenia Oliwy do Gdańska przydałoby się w końcu rozwiązać problem parkingów dla samochodów osobowych i autobusów. Od lat na realizację czekają parkingi przy ul. Opackiej i Tatrzańskiej. Póki co autobusy niszczą swoim ciężarem nowe chodniki przy ul. Cystersów.

Tomasz Strug

Nowa Palmiarnia w 2017 roku