13 stycznia 2011 r. powstała Gdańska Inicjatywa Obywatelska, czyli ruch społeczny, który chce sprawić, by władza w mieście bardziej zależała od jego obywateli i obywatelek. To porozumienie mieszkańców różnych dzielnic Gdańska, od lat aktywnych w wielu stowarzyszeniach, radach osiedli i na innych obywatelskich płaszczyznach. Różnią ich poglądy, upodobania i zamiłowania, łączy ? idea zwiększenia roli demokracji bezpośredniej i partycypacyjnej w mieście. Na początek wypracowali propozycje zmian w Statucie Miasta Gdańska.

Spotkanie założycielskie Gdańskiej Inicjatywy Obywatelskiej  

Jakie cele stawiają sobie inicjatorzy powołania tej nieformalnej grupy?

Po pierwsze: Gdańska Inicjatywa Obywatelska zajmie się obywatelską inicjatywą uchwałodawczą, czyli możliwością wprowadzenia pod obrady Rady Miasta projektu uchwały napisanego nie przez partie polityczne lub władze miasta, ale przez mieszkańców. – Chodzi o to, by gdańszczanie mogli sygnalizować za pomocą uchwały ważne dla miasta propozycje. Inicjatywa obywatelska to konkretny instrument do tego, by zmienić coś w swoim najbliższym otoczeniu – mówi Lidia Makowska z Inicjatywy wrzeszcz.info.pl.  – Chcielibyśmy obniżyć próg podpisów. Zgłosiliśmy w zeszłym roku próg 200 podpisów, ale radni z PO uchwali liczbę 2 tys.

– Dla niektórych radnych z rządzącej w mieście Platformy Obywatelskiej było to i tak za mało, by „skutecznie blokować napływ głupich projektów”. „Co to znaczy „głupi projekt”” ? pytali wówczas zwolennicy demokracji bezpośredniej m.in. Młodzi Socjaliści. – Przecież radni mogą odrzucić pomysły, które są złe lub nieprzemyślane ? dodaje Alicja Szczypta.

 – 750 podpisów pod uchwałą obywatelską to szansa aby przenieść władzę maksymalnie w dół i oddać ją jak najszerzej w ręce zwyczajnych obywateli. Miasto „Solidarności” powinno zyskać miano najbardziej pro-obywatelskiego w Polsce ? dodaje Jędrzej Włodarczyk z biura lewicowej radnej Jolanty Banach, która deklaruje poparcie i zaangażowanie na rzecz Gdańskiej Inicjatywy Obywatelskiej. 

Po drugie: od dawna społecznicy apelują, że rady osiedli w Gdańsku nie funkcjonują dobrze i mają zbyt mały wpływ na podejmowanie decyzji. To należy zmienić. – Najpierw trzeba przedyskutować w jak najszerszym gronie, jaka jest rola i zadania  jednostek pomocniczych ? podkreśla Beata Matyjaszczyk z Regionalnego Centrum Informacji i Wspierania Organizacji Pozarządowych w Gdańsku, zajmująca się zawodowo samorządnością.

– Warto na początek jednostki pomocnicze nazwać dzielnicami, porzucając dotychczasowy podział na osiedla i dzielnice  – mówi Andrzej Witkiewicz ze Strzyży. – W Gdańsku mamy 13 rad osiedli, zamiast rad dzielnic. Wrzeszcz, Orunia, Oliwa czy Nowy Port to historyczne nazwy dzielnic, powinniśmy przywrócić ich kulturowe znaczenie ? postuluje przewodniczący Zarządu Osiedla Strzyża.

– Trzeba też zmniejszyć próg frekwencji w wyborach do rad dzielnicowych, to bo jest on nieadekwatny do kompetencji jakimi dysponują Rady Osiedla, ponadto jego obniżenie z pewnością ułatwi powołanie samej jednostki pomocniczej – zauważa Ewa Łapińska, przewodnicząca Rady Osiedla Nowy Port. – Mieszkańcy nie chodzą na wybory do rad, nie udzielają się w ich pracy, bo wiedzą, że rady osiedli mają bardzo małe kompetencje. Mogą co najwyżej słać opinie i wnioski, które i tak często są lekceważone przez władze miasta ? dodaje Ewa Łapińska.

Poszerzenie kompetencji rad dzielnic jest jednym z aspektów, nad którym GIO będzie pracować w najbliższej kadencji. – Właśnie opracowujemy pakiet zmian. Proponujemy  m.in. możliwość wnoszenia projektów uchwał przez rady, czy możliwość kumulowania środków budżetowych bez konieczności wydawania ich w danym roku kalendarzowym – uzupełnia Łukasz Hamadyk, były radny osiedla Nowy Port. – Mam nadzieję, że radni miejscy podzielą się władzą z mieszkańcami w myśl gdańskiej maksymy Nec temere, nec timide, czyli bez strachu, ale z rozwagą ? dodaje Łukasz, wkrótce magister politologii UG.

– W GIO widzę szansę wprowadzenia w życie postulatów, o które już od 4 lat walczymy w Oliwie ? zauważa Tomasz Strug, jeden z inicjatorów ?Rady Oliwy?. – To właśnie w naszej dzielnicy rozpoczęła się gdańska debata o wysokości progów do rad osiedli i sprawa ich niskich kompetencji. Chcieliśmy obniżenia progów z 10% do przynajmniej 5%, lub nawet ich zniesienia, wszystko by pobudzić ludzi do obywatelskiego działania. Na szczęście nie byliśmy jedyni. Mimo niechęci wielu radnych z PO, debata rozlała się na większość z gdańskich dzielnic.

Po trzecie: Od lat wielu inicjatorom GIO towarzyszy idea społeczeństwa obywatelskiego. – Uczestnictwo w demokracji to nie tylko postawienie krzyżyka na karcie wyborczej. ? mówi Małgosia Biernat z portalu Osowa.com. ? To codzienna odpowiedzialność za to, co się dzieje w najbliższym otoczeniu każdego z nas.

Społecznicy cieszą się, że ich wyrazisty głos niezgody wobec marginalizowania zaangażowania obywatelskiego mieszkańców doprowadził w efekcie do skonsolidowania sił i powstania Gdańskiej Inicjatywy Obywatelskiej.

Pierwszym konkretnym działaniem jest zachęcenie radnych do wprowadzenia w Statucie Miasta Gdańska  pro-obywatelskich zapisów. W ramach GIO pracuje już ?oddolna podgrupa statutowa?. Mieszkańcy, przy wsparciu konstytucjonalisty z Uniwersytetu Gdańskiego dr Piotra Uziębło i politologa dr Marcina Gerwina z Sopockiej Inicjatywy Rozwojowej przygotowali odpowiednie zapisy zmniejszające liczbę podpisów pod inicjatywą uchwałodawczą mieszkańców. Dodali też możliwość zgłaszania propozycji uchwał przez rady dzielnic. Liczą, że zachęcą gdańszczan i gdańszczanki do zmiany naszych dzielnic w miejsca prawdziwie obywatelskie.

Propozycje zmian w Statucie Miasta Gdańska opracowane przez GIO: pobierz załącznik

Osoba kontaktowa: Lidia Makowska, 603656833, lm@wrzeszcz.info.pl

Pisali o Gdańskiej Inicjatywie Obywatelskiej:

http://www.mmtrojmiasto.pl/blog/entry/6909/Walczymy+o+bardziej+obywat%0Aelski+Gda%C5%84sk!.html

http://www.wybrzeze24.pl/gazeta-gdanska-aktualnosci/gdanska-inicjatywa-spoleczna-chce-zdemokratyzowac-miasto

http://www.wrzeszcz.info.pl/page.php?id=2468

http://www.mojaorunia.pl/index.php?option=com_orunia&Itemid=24&task=artykul&id=1251

http://www.mojaorunia.pl/index.php?option=com_orunia&Itemid=24&task=artykul&id=1277

http://www.mojaorunia.pl/index.php?option=com_orunia&task=artykul&id=1274

http://www.osowa.com/index.cgi?action=01show&idn=7285&kind=1

http://www.mojaorunia.pl/index.php?option=com_orunia&Itemid=24&task=artykul&id=1287

http://www.osowa.com/index.cgi?action=01show&idn=7262&kind=30

Relacje z działań społeczników oliwskich na rzecz obniżenia progów wyborczych i powołania  Rady Oliwy (2008-2009)

http://www.staraoliwa.pl/radaoliwyradio.html

http://www.staraoliwa.pl/radaoliwyprasa.html

http://villaoliva.wrzuta.pl/audio/7dpH4REFJOE/tu_i_teraz_14marca

http://www.dailymotion.pl/video/x534nq_komentarze-dnia-tvg-o-radzie-oliwy_news

Porozmawiaj o tym na forum