Dr. Oetker w Oliwie
Autor: Piotr Leżyński
 |
| dr August Oetker |
Początek firmy datuje się na 1881 rok. Wkrótce jej właściciel, niemiecki aptekarz dr August Oetker pochodzący z Bielefeld wraz z żoną Karoliną wynalazł proszek do pieczenia nazwany „Backin”, który cieszył się dużym powodzeniem wśród tamtejszych gospodyń domowych. Na początku lat 20 najprawdopodobniej ze względów gospodarczych, jakie panowały wówczas w Wolnym Mieście Gdańsku i dużym rozwijającym się rynkiem Polskim utworzył on w Oliwie w 1922 roku jedną z wielu filii zakładu, które od 1908 roku powstawały w całej europie ( m.in. Austrii, Holandii, Belgii, Luksemburgu, Danii, Norwegii, Włoszech, Francji i Szwajcarii ).
Autor: Piotr Leżyński
|
| dr August Oetker |
Początek firmy datuje się na 1881 rok. Wkrótce jej właściciel, niemiecki aptekarz dr August Oetker pochodzący z Bielefeld wraz z żoną Karoliną wynalazł proszek do pieczenia nazwany "Backin", który cieszył się dużym powodzeniem wśród tamtejszych gospodyń domowych. Na początku lat 20 najprawdopodobniej ze względów gospodarczych, jakie panowały wówczas w Wolnym Mieście Gdańsku i dużym rozwijającym się rynkiem Polskim utworzył on w Oliwie w 1922 roku jedną z wielu filii zakładu, które od 1908 roku powstawały w całej europie ( m.in. Austrii, Holandii, Belgii, Luksemburgu, Danii, Norwegii, Włoszech, Francji i Szwajcarii ).
Zakład pod nazwą "Dr. Oetker" wybudował przy nazwanej z tej okazji ul. Oetkerstrasse - dzisiejszej ul. Arenda Dickmana.
Oliwski zakład produkował już wówczas tak jak i inne wiele środków spożywczych takich jak: wspomniany już proszek do pieczenia "Backin", olejki do pieczenia ( cytrynowy, pomarańczowy, różany ), aromaty ( m.in. waniliowy, arakowy i rumowy ), cukier waniliowy "Vanillin", galaretki ( m.in. malinowa, marzankowa, pomarańczowa, wiśniowa i truskawkowa ) oraz produkt zwany "Ambrozja"(truskawkowa, cytrynowa, wiśniowa, brzoskwiniowa, malinowa i porzeczkowa) i czerwoną żelatynę "Regina".
 |
| Scyzoryk reklamowy. Zbiory TPG |
   |
| Okładki książeczek z przepisami. Zbiory Piotra Leżyńskiego. |
Dla większości z nich wydawane były małe ulotki z kilkunastoma przepisami, tak jak dla pudru mącznego "Gustin": "Zupa na mleku dla dzieci", "Legumina dla dzieci", "Papka z pianką", "Legumina na mleku", "Zupka waniliowa na mleku", "Zupa nic", "Zupa na maślance", "Krem z galaretką owocową", "Krem waniliowy", "Legumina migdałowa", "Krem cytrynowy", "Budyń cytrynowy", "Ciasteczka waniliowe", "Ciasto wyborowe", "Ciastka gwizdkowe", "Tort piaskowy", "Sos waniliowy", "Sos czekoladowy", "Sos z pianki winnej", "Kasza czerwona" i "Kasza rabarbarowa".
W książeczce z przepisami dla środka konserwującego można znaleźć m.in. przepis na "Ogórki po Polsku":
Zdrowe jędrne ogórki umyć czysto, obetrzeć na sucho, obrać, pokrajać na plasterki pół cm grube. Ułożyć w garnku kamiennym warstwami, przekładając plasterkami cebuli. Każdą warstwę mniejwięcej na dwa palce grubą posypuje się 1/2 łyżką soli. Na drugi dzień zlewa się wodę słoną z ogórków i zalewa je mocnym, winnym, wrzącym octem. Na trzeci dzień zlewa się ocet z ogórków, zagotowuje jeszcze raz i znów wrzącym zalewa ogórki. Na czwarty dzień wyjmuje się ogórki na sito, aby ociekły z sosu, a po osaczeniu układa się w garnku kamiennym, przesypując warstwy ogórków korzeniami i kładąc na wierzch również warstwę korzeni. Ocet winny, wodę i cukier zagotować, zdjąć z ognia, dodać środek konserwujący dra Oetkera, wymieszać i gorącym octem zalać ogórki. Cukru dodaje się do smaku, zależnie od upodobania. Ocet powinien pokrywać ogórki całkowicie na kilka cm.
Produkty Oetkera cieszyły się w Rzeczpospolitej tak dużym powodzeniem, że powstawały również przedstawicielstwa firmy "Dr. Oetker", jak na przykład w Bydgoszczy przy ul. Chrobrego 13 prowadzone przez Paula Hammera. Powstało również sporo małych książek, poradników kucharskich, broszur i reklamówek z logo firmy w języku polskim.
Po II wojnie światowej zakład przekształcono na "Gdańskie Zakłady Środków Odżywczych", które nadal produkowały głównie sproszkowane środki odżywcze a budynie cieszyły się zwłaszcza u dzieci dużym powodzeniem. W 1991 roku zakład sprywatyzowano a 51% udziałów wykupiła rodzina Oetkerów. W 1994 roku kupiła pozostałe 49%. Obecnie zakład kontynuuje przedwojenną tradycję produkując również wiele sproszkowanych środków spożywczych i mieści się jak dawniej w budynkach przy ul. Dickmana 14/15 w Oliwie.
Tekst oraz zdjęcia: Piotr Leżyński
Zobacz przedwojenne zdjęcia zakładu na FDG
Dr. Oetker dziś
Autor: Piotr Leżyński
|
| dr August Oetker |
Początek firmy datuje się na 1881 rok. Wkrótce jej właściciel, niemiecki aptekarz dr August Oetker pochodzący z Bielefeld wraz z żoną Karoliną wynalazł proszek do pieczenia nazwany "Backin", który cieszył się dużym powodzeniem wśród tamtejszych gospodyń domowych. Na początku lat 20 najprawdopodobniej ze względów gospodarczych, jakie panowały wówczas w Wolnym Mieście Gdańsku i dużym rozwijającym się rynkiem Polskim utworzył on w Oliwie w 1922 roku jedną z wielu filii zakładu, które od 1908 roku powstawały w całej europie ( m.in. Austrii, Holandii, Belgii, Luksemburgu, Danii, Norwegii, Włoszech, Francji i Szwajcarii ).
.svg)
Autor: Piotr Leżyński
|
| dr August Oetker |
Początek firmy datuje się na 1881 rok. Wkrótce jej właściciel, niemiecki aptekarz dr August Oetker pochodzący z Bielefeld wraz z żoną Karoliną wynalazł proszek do pieczenia nazwany „Backin”, który cieszył się dużym powodzeniem wśród tamtejszych gospodyń domowych. Na początku lat 20 najprawdopodobniej ze względów gospodarczych, jakie panowały wówczas w Wolnym Mieście Gdańsku i dużym rozwijającym się rynkiem Polskim utworzył on w Oliwie w 1922 roku jedną z wielu filii zakładu, które od 1908 roku powstawały w całej europie ( m.in. Austrii, Holandii, Belgii, Luksemburgu, Danii, Norwegii, Włoszech, Francji i Szwajcarii ).
Zakład pod nazwą „Dr. Oetker” wybudował przy nazwanej z tej okazji ul. Oetkerstrasse – dzisiejszej ul. Arenda Dickmana.
Oliwski zakład produkował już wówczas tak jak i inne wiele środków spożywczych takich jak: wspomniany już proszek do pieczenia „Backin”, olejki do pieczenia ( cytrynowy, pomarańczowy, różany ), aromaty ( m.in. waniliowy, arakowy i rumowy ), cukier waniliowy „Vanillin”, galaretki ( m.in. malinowa, marzankowa, pomarańczowa, wiśniowa i truskawkowa ) oraz produkt zwany „Ambrozja”(truskawkowa, cytrynowa, wiśniowa, brzoskwiniowa, malinowa i porzeczkowa) i czerwoną żelatynę „Regina”.
|
| Scyzoryk reklamowy. Zbiory TPG |
| |
| Okładki książeczek z przepisami. Zbiory Piotra Leżyńskiego. |
Dla większości z nich wydawane były małe ulotki z kilkunastoma przepisami, tak jak dla pudru mącznego „Gustin”: „Zupa na mleku dla dzieci”, „Legumina dla dzieci”, „Papka z pianką”, „Legumina na mleku”, „Zupka waniliowa na mleku”, „Zupa nic”, „Zupa na maślance”, „Krem z galaretką owocową”, „Krem waniliowy”, „Legumina migdałowa”, „Krem cytrynowy”, „Budyń cytrynowy”, „Ciasteczka waniliowe”, „Ciasto wyborowe”, „Ciastka gwizdkowe”, „Tort piaskowy”, „Sos waniliowy”, „Sos czekoladowy”, „Sos z pianki winnej”, „Kasza czerwona” i „Kasza rabarbarowa”.
W książeczce z przepisami dla środka konserwującego można znaleźć m.in. przepis na „Ogórki po Polsku”:
Zdrowe jędrne ogórki umyć czysto, obetrzeć na sucho, obrać, pokrajać na plasterki pół cm grube. Ułożyć w garnku kamiennym warstwami, przekładając plasterkami cebuli. Każdą warstwę mniejwięcej na dwa palce grubą posypuje się 1/2 łyżką soli. Na drugi dzień zlewa się wodę słoną z ogórków i zalewa je mocnym, winnym, wrzącym octem. Na trzeci dzień zlewa się ocet z ogórków, zagotowuje jeszcze raz i znów wrzącym zalewa ogórki. Na czwarty dzień wyjmuje się ogórki na sito, aby ociekły z sosu, a po osaczeniu układa się w garnku kamiennym, przesypując warstwy ogórków korzeniami i kładąc na wierzch również warstwę korzeni. Ocet winny, wodę i cukier zagotować, zdjąć z ognia, dodać środek konserwujący dra Oetkera, wymieszać i gorącym octem zalać ogórki. Cukru dodaje się do smaku, zależnie od upodobania. Ocet powinien pokrywać ogórki całkowicie na kilka cm.Produkty Oetkera cieszyły się w Rzeczpospolitej tak dużym powodzeniem, że powstawały również przedstawicielstwa firmy „Dr. Oetker”, jak na przykład w Bydgoszczy przy ul. Chrobrego 13 prowadzone przez Paula Hammera. Powstało również sporo małych książek, poradników kucharskich, broszur i reklamówek z logo firmy w języku polskim.
Po II wojnie światowej zakład przekształcono na „Gdańskie Zakłady Środków Odżywczych”, które nadal produkowały głównie sproszkowane środki odżywcze a budynie cieszyły się zwłaszcza u dzieci dużym powodzeniem. W 1991 roku zakład sprywatyzowano a 51% udziałów wykupiła rodzina Oetkerów. W 1994 roku kupiła pozostałe 49%. Obecnie zakład kontynuuje przedwojenną tradycję produkując również wiele sproszkowanych środków spożywczych i mieści się jak dawniej w budynkach przy ul. Dickmana 14/15 w Oliwie.
Tekst oraz zdjęcia: Piotr Leżyński
Zobacz przedwojenne zdjęcia zakładu na FDG
Dr. Oetker dziś
Czytaj także...
Opowieści lasku oliwskiego – afera zbożowa
Upamiętnienie oliwskiej damy w kapeluszu
Spacer po dolnej Oliwie
