Dom Zarazy – 11 czerwca godzina 19.

POWSTANIE W BLUZCE W KWIATKI

To 20-minutowy film dokumentalny zrealizowany w 2009 roku w ramach projektu Fundacji Feminoteka ?Życie codzienne kobiet w czasie Powstania Warszawskiego?. Film zwraca uwagę na historię kobiet żyjących i walczących w różnych dzielnicach stolicy w czasie Powstania Warszawskiego, przybliża współczesnym Warszawiakom warunki życia w okupowanej i walczącej stolicy, upowszechnia informacje na temat roli i sytuacji kobiet w Powstaniu Warszawskim a przede wszystkim zwraca uwagę na szczególną, acz pomijaną rolę kobiet, jaką odegrały w Powstaniu Warszawskim.

13 kobiet, które żyły w Warszawie w czasie Powstania Warszawskiego opowiada, jak to życie wyglądało z perspektywy kobiet: matek, córek, żołnierzy, bohaterek. Opowiedziane zostały wyjątkowe historie: poród w czasie powstania, walki na Starówce, szpital powstańczy, przeżycia tych ukrywających się i tych, które ukrywały, dramaty i prozę życia codziennego w gruzach. Historie zostały przedstawione w sposób bezpretensjonalny, ukazujący prawdziwe oblicze wojny, cierpienie mieszkańców cywilnych, ostatnie chwile obrony Mokotowa, Starówki. Bohaterki opowiadają o pierwszych chwilach powstania i życiu w Warszawie z perspektywy osobistej, pytane opowiadają w jakiej były sukience 1 sierpnia, co jadły, jak zdobywały pożywienie, jak radziły sobie w trudnych dla kobiet chwilach, przy braku higieny. Ta osobista perspektywa Powstania pozwoliła poczuć się widzom wysłuchującym historii, ich uczestnikiem/uczestniczką.

***

Film ?Powstanie w bluzce w kwiatki? był istotnym wydarzeniem i to nie tylko w środowiskach kobiecych ? sprowokował liczne dyskusje, przełamał schemat myślenia o Powstaniu jako męskim wydarzeniu, wprowadził do debaty publicznej namysł nie tylko nad cierpieniem kobiet, ale i ich entuzjazmem czy ambiwalencją wobec tego, co się wtedy stało. To mądry i ważny film, a przy tym bardzo ?kobiecy? ? chodzi o perspektywę, nie tylko o temat.

Agnieszka Graff

***

Z recenzji:

?Poruszający dokument o życiu kobiet w czasie powstania warszawskiego: koleżanek, córek, matek, sióstr. Kobieca perspektywa powstania, ubrana w zwyczajną, taką niby nieodpowiednią, bluzkę w kwiatki?

?Wystawie towarzyszy rzecz zupełnie niezwykła, nakręcony z myślą o tym miejscu dokument ?Powstanie w bluzce w kwiatki?. To film o kobietach, które walczyły, ale też takich, którym po prostu przyszło żyć w wojennej rzeczywistości. Opowiadają w nim o tym, o czym dotąd się milczało ? jak radziły sobie z najzwyklejszymi ludzkimi funkcjami, które nagle urosły do rangi problemu: co jadły, gdzie rodziły dzieci. Mówią o brudzie, fizjologii, tym, czego nie widać na zdjęciach, a co składa się na ich bohaterstwo.?

?Warszawska Fundacja ?Feminoteka? wykonała naprawdę genialny film o kobietach w Powstaniu Warszawskim ? opowiadają nie o bohaterstwie, a o życiu codziennym, a o takich sprawach nie pisze się w książkach historycznych. Takie opowieści nie są popularne.?

***

Film, którego uroczysta premiera odbyła się w październiku 2009 w TR Warszawa, pokazywany był także na pokazach specjalnych prawie w całej Polsce, m.in. w Kaliszu, Poznaniu, Siedlcach, Olecku, Bydgoszczy, Łodzi, Krakowie oraz wielokrotnie w Warszawie, m.in. na Festiwalu Praw Człowieka ?Otwórz oczy?, na spotkaniach promocyjnych książki ?Dzidzia? Sylwii Chutnik, jednej z autorek projektu, w Muzeum Etnograficznym towarzysząc projekcji filmu o kobietach z Oberlagen ?Konspiratorki?.

O filmie pisano m.in. w Polityce, Życiu Warszawy, Kwartalniku Filmowym, na portalach historycznych, na stronach Krytyki Politycznej i innych mediach. Autorki udzielały także wywiadów do TVP Kultura,  Radia TOK FM, Programu Trzeciego Polskiego Radia i mediów lokalnych (przy pokazach poza Warszawą).

We wrześniu 2010 w Parku Dreszera w Warszawie otwarto wystawę młodej artystki Oli Misztur  pt. ?Powstanki 1944?, zainspirowaną filmem ?Powstanie w bluzce w kwiatki?.