Głos, rytuał, wspólnota: tradycyjny śpiew obrzędowy
15 grudnia / 20.00

prowadzący: Ewa Grochowska
Miejsce: Galeria Sztuki Warzywniak, ul. Opata Jacka Rybińskiego 25

WSTĘP WOLNY

Ewa Grochowska     fot. P. Grochocki

Spotkanie składa się z dwóch części: opowieści i prezentacji work in progress pracy wokalnej nad pieśniami tradycyjnymi z Kujaw i wybranych lokalnych tradycji z Mazowsza, w wykonaniu uczestniczek pracy warsztatowej, prowadzonej przez kilka dni poprzedzających spotkanie.

Opowieść – wprowadzenie teoretyczne jest próbą refleksji nad funkcją, znaczeniem i praktycznymi aspektami tradycyjnego wiejskiego śpiewu obrzędowego, czyli pieśni, towarzyszących obrzędom cyklu kalendarzowego i rodzinnego.

We własnej praktyce wykonawczej i pracy warsztatowej z grupami śpiewaczymi interesuje mnie twórcze, praktyczne poszukiwanie odpowiedzi na kilka ważnych pytań, które pojawiają się w procesie przyswajania tego specyficznego repertuaru oraz sposób funkcjonowania tych pieśni w pamięci najstarszego żyjącego pokolenia wiejskich śpiewaczek w Polsce. Opowiem zatem, co z takiej pracy, rozmów i obserwacji wynika.

Mowa będzie także o antropologicznych wyznacznikach ?obrzędowości? sytuacji muzycznej i jej funkcji dla wspólnoty śpiewaczej i wiejskiej. Obrzęd w społecznościach wiejskich jeszcze do niedawna był najważniejszym czynnikiem integrującym i określającym przebieg życia rodzinnego i społecznego. W tym kontekście badania nad muzyką wsi są także elementem badań nad jej historią społeczną i kulturową.

Nie zabraknie także kilku refleksji dotyczących zagadnienia stylu wykonawczego w śpiewie tradycyjnym, na przykładzie muzyki kujawskiej, nad którą pracuję od 2011 roku i kilku wybranych aspektów tradycji wokalnych Mazowsza, będącego tematem moich zainteresowań od 2002 roku.

Wreszcie pytanie najciekawsze, nurtujące wielu praktyków śpiewu tradycyjnego: na ile pieśni obrzędowe są dla słuchaczy i wykonawców ? obok świadomości ich ciężaru semantycznego – atrakcyjne na płaszczyźnie estetycznej, jako utwory muzyczne.

Po wysłuchaniu pieśni zapraszam także do rozmowy na ten temat.

Zaśpiewają:

Ewa Grochowska, Katarzyna Dmoch, Patrycja Dominak, Olga Krasoń, Ewelina Kuc, Justyna Mazurkiewicz, Agata Miloch, Katarzyna Rosińska, Beata Szalkowska

Spotkanie jest częścią projektu stypendialnego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pt.: ?Głos, rytuał, wspólnota: tradycyjny śpiew obrzędowy?, który realizuję w bieżącym roku (2014).

Projekt jest działaniem artystyczno ? badawczym, poświęconym wykonawstwu tradycyjnych polskich pieśni obrzędowych. Realizacji tego celu ma służyć laboratoryjna praca warsztatowa nad techniką śpiewu i niuansami stylistycznymi, które decydują o obrzędowym charakterze stylu śpiewaczego. Dużym i ciekawym wyzwaniem w tej pracy jest pierwotna ?nie sceniczność? tego stylu i jego skomplikowane struktury muzyczne. Jest to równocześnie znakomity obszar zarówno pracy rekonstrukcyjnej jak i twórczych poszukiwań. Na podstawie moich dotychczasowych doświadczeń w tej pracy obserwuję ogromne zainteresowanie tą częścią polskiej tradycji muzycznej u osób, które chcą zgłębić umiejętności praktyczne i wykorzystywać je nie tylko w scenicznej działalności artystycznej, ale także rozwijać w postaci bardzo ważnej kompetencji kulturowej.

Ewa Grochowska

Ostatnia edycja: 24 października, 2023 o 17:39