Byli sławni, z czasem stali się wręcz legendarni. Huzarzy z trupimi główkami na czapkach przez ponad wiek byli nieodłącznym elementem krajobrazu Gdańska. „Leibhusaren. Historia Czarnych Huzarów” Wojciecha Gruszczyńskiego, to pierwsza na naszym rynku wydawniczym książka im poświęcona.

To pozycja pod każdym względem wyjątkowa. Pozycji poświęconych historii XIX-wiecznego Gdańska wciąż jest stosunkowo niewiele. Tych dotyczących wojskowej historii miasta, aż do czasów I wojny światowej mocno zmilitaryzowanego nie ma prawie w ogóle. „Leibhusaren” Wojciecha Gruszczyńskiego w znacznym stopniu wypełnia tę lukę. Bogato ilustrowana, kilkusetstronicowa publikacja, oparta na bardzo rzadkich i mało znanych publikacjach źródłowych, uzupełnia naszą wiedzę o dziejach formacji, która zapisała się nie tylko w historii Gdańska.

– Napisanie książki o historii czarnych huzarów było prawdziwym wyzwaniem i gdybym wiedział z czym będę miał do czynienia, nie wiem czy drugi raz porwałbym się na opracowanie takiego tematu – mówi Wojciech Gruszczyński, autor publikacji. – Sam pomysł zabrania się za ten temat pojawił się u mnie już dawno ale największą barierą było zdobycie materiałów źródłowych. Jedyną dostępną monografią jest trzytomowa historia huzarów autorstwa dowódcy jednostki, Augusta von Mackensena. książka trudno dostępna w bibliotekach, nie wypożyczana i piekielnie droga w antykwariatach, cena kompletu to minimum 2500 Euro. Leibhuzarzy pojawią się w wielu innych książkach, głównie w języku niemieckim, niestety, podobnie jak dzieło von Mackensena, większość z tych książek jest trudno dostępna. Podobnie jest z niektórymi gazetami. Zdobycie np. czasopisma „Der Leibhusar”, wydawanego przez stowarzyszenie byłych huzarów graniczy z cudem.

Wieloletnie poszukiwania, gromadzenie materiałów, ich selekcja zaowocowało obszerną, popularnonaukową publikacją, w której coś dla siebie znajdą nie tylko miłośnicy historii Gdańska czy wojskowości.

Publikacja Wojciecha Gruszczyńskiego składa się z dwunastu rozdziałów i aneksu. Od powstania jednostki Czarnych Huzarów, poprzez jej dzieje, aż do końca I wojny światowej. Dla Czytelników z Pomorza z pewnością najciekawsze będą dzieje huzarskich jednostek stacjonujących w koszarach przy dzisiejszej ulicy Słowackiego we Wrzeszczu. Huzarzy to jednak nie tylko Gdańsk czy Sopot, bo i tam zaznaczyli swoją obecność. Dzieje formacji związane są także ze Starogardem Gdańskim czy Słupskiem. Huzarzy to także barwa część obyczajowości XIX-wiecznego Gdańska. Do historii przeszły chociażby wystawne zabawy jakie odbywały się we Wrzeszczu podczas częstych wizyt cesarza Wilhelma II u dowódcy huzarów – generała Augusta von Mackensena.

– Nieustające zainteresowanie huzarami wiąże się także z ich charakterystycznym umundurowaniem czy wyposażeniem – opowiada Wojciech Gruszczyński. – Najbardziej rozpoznawanym jest oczywiście czaszka, przez którą w Polsce nazywamy ich „huzarami śmierci”. Emblemat może budzić nieprzyjemne skojarzenia, pamiętajmy jednak, że zanim czaszkę zawłaszczyło niemieckie SS, wcześniej używana była przez wiele formacji. Nie tylko huzarów, ale także polskie jednostki walczące w czasie wojny z Rosją Radziecką w latach 1919 – 1920.

Wydawca książki – Gdański Kantor Wydawniczy oraz Współwydawca, Wydawnictwo Region zapraszają na promocję książki – sobota, 19 stycznia – Sztuka Wyboru, ul. Słowackiego 19 (na terenie osiedla Garnizon). Promocja rozpoczyna się o godz. 14.00. Wcześniej, od godz. 13.00 przed Sztuką Wyboru pojawią się rekonstruktorzy z Leib-Husaren-Regiment Nr. 1& Nr. 2 Danzig – zaprezentują się konno i w pełnym husarskim umundurowaniu. Wstęp wolny.

Nota o autorze:

Wojciech Gruszczyński – urodził się w Gdańsku w 1969 roku. Dosyć wcześnie zainteresował się historią miasta, ale nie znalazło to odzwierciedlenia w jego edukacji. Uczył się w słynnym Conradinum i ukończył studia ekonomiczne na Uniwersytecie Gdańskim. W 2001 roku wyjechał do Szwecji na studia doktoranckie i tam mieszka do dzisiaj. Jest kolekcjonerem gdańskich pamiątek, w szczególności zdjęć i pocztówek, także tych związanych ze sławnymi, gdańskimi huzarami śmierci. Część zbiorów Wojciecha Gruszczyńskiego można zobaczyć na prowadzonej przez niego od 1997 roku stronie internetowej o Wolnym Mieście Gdańsku: www.danzig-online.pl.

W latach 2007–2014 wydał cztery, bogato ilustrowane zdjęciami z jego zbiorów, przewodniki po przedwojennym Gdańsku. Od 2015 roku zajmuje się rekonstrukcją historyczną związaną z regimentami huzarów śmierci i prowadzi na Facebooku stronę poświęconą historii obu regimentów.

Info o książce:

Wojciech Gruszczyński, „Leibhusaren. Historia Czarnych Huzarów”, wydawca: Gdański Kantor Wydawniczy, współwydawca: Wydawnictwo Region, str. 352 + ilustracje, wydanie I

Pw

Ostatnia edycja: 10 stycznia, 2019 o 20:25